Autor: Katarzyna Siwiec
Posiadam dług alimentacyjny w wysokości ok. 70 tys. zł. Nie spłacam go, bo nie mam żadnych dochodów. Kilka lat temu zmarli moi rodzice. Zostawili po sobie nieruchomość rolną wartą ok. 1 mln zł. Dopiero teraz mam zamiar wraz z bratem przeprowadzić spadek na nas u notariusza, a następnie wpisać nas, jako nowych właścicieli, do księgi wieczystej. Brat dziedziczy tylko po matce, bo miał innego ojca, jego udział to 1/4, ja mam udział 3/4. Jeśli będąc dłużnikiem, zostanę uwidoczniony w dokumentach sądu i urzędu skarbowego jako współwłaściciel, czy komornik się o tym dowie, jakie będą wtedy jego działania? Czy komornik może przejąć i sprzedać mój udział? Czy zabezpieczy całe 3/4 własności, czy tylko nałoży hipotekę do wysokości długu, aby przy ewentualnej sprzedaży ściągnąć wierzytelność? Problem polega na tym, że ta ziemia teraz jest warta 1 mln zł, a za kilka lat jej wartość się podwoi, bo jest przeznaczona pod zabudowę jednorodzinną. Dlatego właśnie nie chciałbym jej teraz sprzedawać.
Co do zasady ułamkowy udział w nieruchomości podlega egzekucji. Art. 1004 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) mówi wprost, że: „Do egzekucji z ułamkowej części nieruchomości stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji z nieruchomości z zachowaniem przepisów poniższych”. Egzekucje z udziałów w nieruchomościach nie należą do rzadkości. Ponieważ jednak w Pana przypadku jest to udział w spadku, to sytuacja jest bardziej korzystna dla Pana. Jest tak dlatego, że zgodnie z treścią art. 779 K.p.c. – do egzekucji ze spadku konieczny jest – aż do działu spadku – tytuł egzekucyjny przeciwko wszystkim spadkobiercom, a więc także przeciwko Pańskiemu bratu.
Tak więc ustawodawca przesądził, że do momentu ustania wspólności majątku spadkowego (działu spadku) wierzyciele, którzy nie dysponują tytułami egzekucyjnymi przeciwko wszystkim spadkobiercom, nie mogą zaspokajać się z udziałów przysługujących tym spadkobiercom w majątku spadkowym. Zatem tak wprost komornik nie może przeprowadzić egzekucji z Pana udziału.
Zobacz też: Zakup mieszkania a urząd skarbowy
Aczkolwiek egzekucja taka w perspektywie jest możliwa – mianowicie komornik może zająć prawo Pana, jako dłużnika, do żądania podziału spadku, a następnie to prawo wierzyciel alimentacyjny może zrealizować poprzez wniesienie do sądu wniosku o dział spadku. Co do zasady, działu spadku można dokonać w drodze umowy między wszystkimi spadkobiercami lub na mocy postanowienia sądu o dziale spadku. Jeżeli będzie Pan unikał działu spadku, wniosek o dział może złożyć wierzyciel i ostatecznie sąd na pewno spadek podzieli.
Przeczytaj też: Czy komornik może zająć spadek
Gdy dłużnik otrzymuje z działu nieruchomość lub ułamkową jej część, sąd, przeprowadziwszy dział, zawiadomi o zajęciu sąd właściwy do prowadzenia księgi wieczystej w celu ujawnienia zajęcia przez wpis w księdze wieczystej lub złożenie zawiadomienia do zbioru dokumentów. Dopiero na tej podstawie wierzyciel będzie np. żądał egzekucji z udziału w nieruchomości (całej nieruchomości) i komornik egzekucję przeprowadzi.
Jeżeli zostanie Panu zasądzona spłata od brata, komornik zajmie tę wierzytelność i wyegzekwuje ją od Pańskiego brata. Tak więc według przytoczonego schematu ta egzekucja będzie możliwa, ale na ten moment – do czasu działu spadku – komornik nie może wszcząć egzekucji z udziału w nieruchomości. Hipoteki też nie może wpisać, bo nie jest do tego w ogóle uprawniony.
Komornik może powziąć informację, że otrzymał Pan spadek, z różnych źródeł, np. sąd, starostwo i ewidencja gruntów, sam wierzyciel itd. Na pewno nie wcześniej, niż nastąpi stwierdzenie nabycia spadku po Pańskich rodzicach.
Zobacz również: Spadek a długi komornicze
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika