Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Mój brat, spadkobierca po naszej mamie ma duże długi. Czy brat może zrzec się spadku na poczet brata? Chodzi o połowę mieszkania i 50% pieniędzy na koncie bankowym po zmarłej mamie. Brat, który chce dokonać przesunięcia spadku w rodzinie, ma długi w urzędzie skarbowym, ZUS-ie i inne zaległości. Boi się, że po przyjęciu spadku połowa mieszkania zostanie zajęta przez komornika, a pieniądze trafią od razu do urzędu. Nie mamy jeszcze poświadczenia dziedziczenia. Minęło 5 miesięcy od śmierci mamy. Brat ma dzieci. Co zrobić w takim przypadku?
Nie można zrzec się spadku na rzecz innego spadkobiercy. Jeśli brat odrzuci spadek, w jego miejsce wstąpią jego dzieci. A te, jak rozumiem, długów u komornika nie mają.
Ustawowy termin na dokonanie przyjęcia lub odrzucenia spadku wynosi 6 miesięcy od chwili, gdy spadkobierca dowiedział się o powołaniu go do dziedziczenia. Oświadczenie można złożyć u notariusza albo w sądzie. Ważne, aby zachować termin.
Zobacz też: Mam komornika i dostałem spadek
Istnieje zagrożenie, że wierzyciele odrzucenie spadku uznają za czynność mającą na celu pokrzywdzenie wierzycieli i będą żądać uznania jej za bezskuteczną i nadal będą mogli prowadzić egzekucję z majątku spadkowego.
Zgodnie z art. 527 § 1 Kodeksu cywilnego „gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć”.
Przeczytaj też: Zrzeczenie się długów po ojcu
Zgodnie z art. 527 § 1 jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 527 § 2).
Celem tej instytucji jest ochrona interesów wierzyciela na wypadek nielojalnego (nieuczciwego) postępowania dłużnika, który z pokrzywdzeniem wierzyciela wyzbywa się składników swego majątku na rzecz osoby trzeciej lub majątek ten obciąża, zaciągając kolejne zobowiązania i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności. Konstrukcja ochrony pauliańskiej oparta jest na instytucji względnej bezskuteczności czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z osobą trzecią z pokrzywdzeniem wierzyciela. Ochrona ta polega na możliwości zaskarżenia przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej celem uznania tej czynności za bezskuteczną względem niego. W razie uwzględnienia tego żądania przez sąd wierzyciel uzyskuje możliwość dochodzenia zaspokojenia od osoby trzeciej, będącej stroną czynności prawnej uznanej za bezskuteczną wobec skarżącego, z ograniczeniem do przedmiotów majątkowych, które wskutek zaskarżonej czynności wyszły z majątku dłużnika lub do niego nie weszły. Zapadły wyrok uwzględniający powództwo oparte na skardze pauliańskiej, ma charakter konstytutywny i wywołuje skutki ex tunc, a zaskarżona umowa w stosunku wierzyciela traktowana jest tak, jakby w ogóle nie była zawarta. Uznanie umowy za bezskuteczną jedynie wobec powoda oznacza, że umowa ta pozostaje ważna i nadal wywołuje zamierzone przez jej strony skutki prawne w takim zakresie, w jakim można to pogodzić z realizacją roszczeń wierzyciela.
Tak samo jednak zostanie potraktowane przyjęcie spadku i ewentualne przekazanie go na rzecz brata. Rodzi te same konsekwencje. Lepiej więc już spadek scedować na małoletnich.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika