• Data: 2024-10-08 Autor: Mateusz Rzeszowski
Pytanie dotyczy toczącej się egzekucji z nieruchomości należącej do mojego ojca. Ma on dom, który chce sprzedać. Ojciec ma dwoje dzieci z innego związku, na które ma zasadzone alimenty. Nie płaci alimentów, dzieci otrzymują pieniądze z funduszu alimentacyjnego. Aby kupić od niego dom, muszę najpierw spłacić długi, które narosły. Mój ojciec nie ma żadnego dochodu poza 200 zł z opieki społecznej, nie może pracować – ma znaczny stopień niepełnosprawności. Czy jest szansa, aby ojcu umorzono część zadłużenia z gminy? Czy jeśli porozumiem się z matką tych dzieci, że im zapłacimy te zaległe alimenty, ale bez pośrednictwa komornika, to i tak będziemy musieli zapłacić komornikowi?
Kwestię możliwości umorzenia długu z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego reguluje art. 30 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów:
„1. Organ właściwy dłużnika może umorzyć należności, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy, w łącznej wysokości:
1) 30%, jeżeli egzekucja wobec dłużnika alimentacyjnego jest skuteczna przez okres 3 lat w wysokości miesięcznej nie niższej niż wysokość zasądzonych alimentów;
2) 50%, jeżeli egzekucja wobec dłużnika alimentacyjnego jest skuteczna przez okres 5 lat w wysokości miesięcznej nie niższej niż wysokość zasądzonych alimentów;
3) 100%, jeżeli egzekucja wobec dłużnika alimentacyjnego jest skuteczna przez okres 7 lat w wysokości miesięcznej nie niższej niż wysokość zasądzonych alimentów.
2. Organ właściwy wierzyciela może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną.
3. Umorzenie należności następuje w drodze decyzji administracyjnej”.
Jak czytamy w cytowanym przepisie, istnieją co do zasady dwie możliwości zwolnienia się od długu, który narósł z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Pierwszym z nich jest opłacanie przez odpowiedni czasookres bieżących świadczeń alimentacyjnych przez komornika. W takiej sytuacji, przekazane kwoty będą zaliczane na poczet zadłużenia alimentacyjnego, natomiast osoba uprawniona do otrzymywania alimentów, będzie nadal pobierała je z funduszu alimentacyjnego.
Zobacz też: Odsetki alimentacyjne
Drugim sposobem na zwolnienie się z zaległości alimentacyjnych jest skorzystanie z dyspozycji określonej w ust. 2 cytowanego przepisu. Otóż zgodnie z nim organ może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, a także odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną. W celu skorzystania z dyspozycji wskazanej w niniejszym przepisie, konieczne jest złożenie wniosku dłużnika alimentacyjnego do organu właściwego wierzyciela. Obowiązkiem organu jest szczegółowa analiza sytuacji ubiegającego się o umorzenie i uwzględnienie wszystkich okoliczności, które składają się na sytuację dochodową i rodzinną, o której mowa w art. 30 ust. 2. Jak wynika z orzecznictwa:
„Umorzenie zobowiązania powinno nastąpić tylko wówczas, gdy sytuacja dochodowa zobowiązanego lub jego rodziny nie pozwala mu na wywiązanie się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Stan taki powinien być jednak efektem czynników obiektywnych, na które zobowiązany nie ma wpływu, gdyż tylko takie przesłanki mogą uzasadniać umorzenie jakichkolwiek zaliczek alimentacyjnych” (wyrok WSA w Warszawie z 13 marca 2013 r., sygn. akt VIII SA/Wa 847/12, CBOSA).
Taką obiektywną przesłanką będzie bezsprzecznie orzeczona względem dłużnika alimentacyjnego niepełnosprawność skutkująca ograniczeniem bądź całkowitą niemożnością pracy zarobkowej. Tak też stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w wyroku z dnia 10 kwietnia 2014 r. (sygn. akt III SA/Kr 1183/13, LEX nr 1526152):
„Umorzenie należności na podstawie art. 30 ust. 2 u.p.o.u.a. jest instytucją wyjątkową, a zatem tylko zaistnienie po stronie dłużnika alimentacyjnego wyjątkowych okoliczności uzasadnia zastosowanie przedmiotowego przepisu. Stan zdrowia skarżącego, który uniemożliwia mu podjęcie jakiejkolwiek pracy zarobkowej i ograniczone dochody - renta inwalidzka - obciążone dodatkowo wydatkami na leczenie, uzasadniają umorzenie zaległości związanych z obiektywną niemożnością wywiązania się z ciążących zobowiązań alimentacyjnych, bez względu na czas ich powstania”.
Należy jednak zauważyć, iż w omawianym w wyroku przypadku dłużnik alimentacyjny nie posiadał nieruchomości, która mogłaby być zajęta. Choć i to nie powinno być przesądzającym czynnikiem w przypadku Pani ojca, jeśli posiadana przez niego nieruchomość służy zaspokojeniu jego potrzeb mieszkaniowych.
Przeczytaj też: Wniosek o rozłożenie na raty długu alimentacyjnego wzór
Przechodząc do kwestii uregulowania zaległych alimentów bezpośrednio na rzecz uprawnionego, to należy zauważyć, iż w sytuacji, kiedy należności alimentacyjne nie były regulowana na bieżąco przez Pani ojca, obowiązek alimentacyjny był regulowany przez fundusz alimentacyjny. Jeśli chodzi natomiast o powstające na bieżąco należności alimentacyjne, to co do zasady powinny być one regulowane za pośrednictwem komornika, jednakże w takim przypadku będą, jak wyżej wspomniałem, przeznaczane na zadłużenie Pana ojca względem funduszu. Istnieje też możliwość zapłaty bezpośrednio na rzecz uprawnionego (z pominięciem komornika), jeśli uprawniony wyrazi na to zgodę. W takiej sytuacji należy poinformować komornika i fundusz alimentacyjny o takich płatnościach, ażeby nie zostały doliczane do rosnącego długu. Tym nie mniej, sugerowałbym najpierw złożenie wniosku o umorzenie należności względem funduszu alimentacyjnego, a dopiero w dalszej kolejności zajęcie się regulowaniem należności względem uprawnionych do otrzymywania alimentów (do tego czasu będą otrzymywać alimenty z funduszu).
Zobacz również: Pieniądze od komornika a fundusz alimentacyjny
Ponadto po umorzeniu zaległości na rzecz funduszu alimentacyjnego w całości (lub w części i spłacie reszty) komornik będzie prowadził postępowanie egzekucyjne, dopóki wierzyciel Pani ojca nie złoży wniosku o umorzenie lub o zawieszenie postępowania. Jeśli nie chciałby tego uczynić, to Pani ojciec nie ma środków prawnych, aby tę egzekucję wstrzymać. Nawet bieżące uiszczanie należności alimentacyjnych samo z siebie nie powoduje zawieszenia czy też umorzenia postępowania egzekucyjnego. Jednakże Pani ojciec może żądać umorzenia egzekucji co do świadczeń wymagalnych w przyszłości (alimentów przyszłych), jeżeli uiści wszystkie świadczenia wymagalne (zaległości) i złoży do depozytu sądowego kwotę równą sumie alimentów za 6 miesięcy, z równoczesnym umocowaniem komornika do podejmowania tej sumy.
Przeczytaj również: Kolejność spłaty zadłużenia alimentacyjnego
Podsumowując, umorzenie długu alimentacyjnego z funduszu alimentacyjnego jest możliwe, ale wymaga spełnienia określonych warunków, takich jak regularna egzekucja przez komornika czy złożenie wniosku o umorzenie z uwzględnieniem sytuacji dochodowej dłużnika. Warto również rozważyć porozumienie z osobą uprawnioną do alimentów, jednak wszelkie działania należy zgłaszać do komornika i funduszu, aby uniknąć dalszych komplikacji prawnych.
Potrzebujesz wsparcia prawnego online lub pomocy w sporządzeniu pisma? Skontaktuj się z nami, aby uzyskać profesjonalne porady prawne i kompleksowe wsparcie w przygotowaniu dokumentów. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów - Dz.U. 2007 nr 192 poz. 1378
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia13 marca 2013 r., sygn. akt VIII SA/Wa 847/12
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 10 kwietnia 2014 r. sygn. akt III SA/Kr 1183/13
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika