• Data: 2024-06-21 Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Dostałam pismo z ZUS-u, z którego wynika, że pracodawca wypłacił mi nienależne świadczenie chorobowe. Jest tam informacja, że do błędu doszło z winy płatnika, tj. pracodawcy. Czy pracodawca może żądać ode mnie zwrotu wypłaconego świadczenia? Jeśli tak, na jakich zasadach?
Owszem, pracodawca może dochodzić błędnie wypłaconego świadczenia. Zgodnie z art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa „prawo do zasiłków określonych w ustawie i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych”.
Zgodnie z art. 63 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa „ubezpieczony i płatnik składek na ubezpieczenie chorobowe (pracodawca) mogą wystąpić z wnioskiem do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustalenie uprawnień ubezpieczonego do zasiłku chorobowego, a od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w tej kwestii przysługują środki odwoławcze do sądu ubezpieczeń społecznych (ust. 3)”.
W razie wypłaty zasiłku, do którego pracownik nie miał prawa, po stronie pracodawcy powstaje prawo do żądania od pracownika zwrotu nienależnego świadczenia z art. 410 § 2 Kodeksu cywilnego – „świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia”.
Jednak można się uchylić od zwrotu.
Artykuł 409 Kodeksu cywilnego mówi, że „Obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją, powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu”.
Potwierdza to orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2001 r. (sygn. akt I PKN 408/00), które brzmi „Nie ma więc podstaw do przyjęcia (poza należnościami wynikającymi z zawyżenia podstawy świadczeń, co do których uwzględniono powództwo), aby pozwana powinna była liczyć się z obowiązkiem zwrotu uzyskanej korzyści”.
Jeśli wydatkowała Pani te pieniądze, będąc w przekonaniu, że są należne Pani, pracodawca nie może skutecznie dochodzić ich zwrotu.
Przekroczenie limitu dni na zasiłku chorobowym
Anna była na zwolnieniu lekarskim przez dłuższy czas z powodu poważnej choroby. Otrzymywała zasiłek chorobowy zgodnie z przepisami. Jednak po powrocie do pracy otrzymała pismo z ZUS-u, że zasiłek był wypłacany przez więcej dni, niż przewidują przepisy. Okazało się, że pracodawca błędnie zgłosił liczbę dni do ZUS-u. Pracodawca zażądał zwrotu nadpłaconego zasiłku, tłumacząc, że doszło do błędu administracyjnego. Anna była zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, zgodnie z przepisami prawa.
Błąd w wysokości świadczenia
Jan przez kilka miesięcy korzystał z zasiłku chorobowego po wypadku w pracy. Po zakończeniu leczenia i powrocie do pracy zauważył, że otrzymywane świadczenia były wyższe niż powinny. ZUS przysłał pismo informujące, że pracodawca źle obliczył wysokość świadczenia. Pracodawca zwrócił się do Jana z prośbą o zwrot nadpłaty. Jan musiał oddać nadpłaconą kwotę, ponieważ była ona wynikiem błędu w obliczeniach.
Zwrot nienależnie pobranych świadczeń po wyjaśnieniu sytuacji
Katarzyna otrzymała zasiłek chorobowy podczas urlopu macierzyńskiego, mimo że nie spełniała wszystkich wymogów formalnych. Po kilku miesiącach ZUS przeprowadził kontrolę i stwierdził, że świadczenie zostało wypłacone niezgodnie z przepisami. Katarzyna została poinformowana przez pracodawcę, że musi zwrócić nienależnie pobrane środki. Jednakże po wyjaśnieniu sytuacji i przedstawieniu dokumentów wykazujących jej dobrą wiarę i brak wiedzy o błędzie, pracodawca zrezygnował z dochodzenia zwrotu, uznając, że Katarzyna nie była świadoma nienależności świadczenia.
Zwrot nienależnie pobranego świadczenia chorobowego jest możliwy, gdy pracodawca lub ZUS stwierdzą błąd w wypłacie. Pracownik ma obowiązek zwrócić środki, chyba że udowodni, że nie był świadomy nienależności świadczenia i nie mógł się tego spodziewać. Warto znać swoje prawa i przepisy, aby skutecznie bronić swoich interesów w takich sytuacjach.
Potrzebujesz pomocy w kwestiach związanych ze zwrotem świadczeń chorobowych? Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online i profesjonalnego przygotowania pism, aby skutecznie bronić swoich praw. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
