Zapłaciłem a nie otrzymałem towaru, co zrobić?

Niedostarczenie zamówionego i opłaconego towaru - co zrobić?

Niestety niejednokrotnie podczas funkcjonowania na rynku można spotkać różnych nieuczciwych kontrahentów. Trudno tak naprawdę z góry przygotować się na taką sytuację, wszelkie działania można podejmować dopiero po czasie. Istnieją co prawda pewne możliwości prawne, nigdy nie ma jednak pewności co do rezultatu, oczywiście trzeba spróbować.

Po pierwsze, niezależnie od tego, czy została spisana, czy nie, doszło do zawarcia umowy sprzedaży, nawet pomimo niedostarczenia towaru, gdyż jest to umowa konsensualna (czyli dochodzi do skutku wskutek wymiany oświadczeń woli). Jest to umowa ekwiwalentna, czyli świadczenie jednej strony jest ekwiwalentem świadczenia drugiej strony, na podstawie art. 487 Kodeksu cywilnego (K.c.), czyli sprzedawca wydaje towar, a Pan za niego płaci. Kwestie związane z niewykonaniem umowy są opisane w art. 471 i następnych K.c. Zgodnie z art. 491 K.c. – jeśli jedna ze stron umowy wzajemnej dopuszcza się zwłoki z wykonaniem umowy, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, że w razie bezskutecznego upływu terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Można też po upływie terminu albo nawet i bez jego wyznaczania żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Po odstąpieniu umowa uważana jest za niezawartą, a strony są zobowiązane zwrócić sobie świadczenia bądź w naturze, bądź ich równoważność w pieniądzu. Oprócz tego może Pan żądać odszkodowania. Na podstawie art. 471 K.c. dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.

Zobacz też: Pismo w sprawie zwrotu książki

Wniesienie do sądu pozwu cywilnego

Tak więc rozwiązaniem, które może Pan zastosować, jest wniesienie pozwu cywilnego. W mojej ocenie szanse na wygraną są bardzo prawdopodobne, gdyż niewątpliwie ma Pan wszelkie podstawy i dowody, aby wygrać – chociażby tę fakturę i dowód dokonania wpłaty. Z prawnego punktu widzenia sprawa jest prosta – Pana kontrahent nie wykonał zobowiązania, więc powinien ponieść za to odpowiedzialność, naprawić wyrządzoną szkodę, chyba że naprawdę wykaże, że nie ponosi za to odpowiedzialności, jednak nie jest to łatwe, trzeba znaleźć naprawdę rozsądne i wiarygodne okoliczności usprawiedliwiające. Samo powiadomienie o opóźnieniu nie jest równoznaczne z zawiadomieniem o złożeniu wniosku o upadłość, chyba że wprost tam zapisano, jednakże jak Pan pisze i tak jeszcze nie złożono wniosku, więc nie jest to informacja prawdziwa.

Złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa

Oprócz tego może Pan złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, co może okaże się nawet skuteczniejsze, gdyż nie zawsze komornikowi udaje się ściągnąć należność, a mało kto chce mieć na koncie wyrok karny. Mianowicie istnieje możliwość, że doszło do popełnienia przestępstwa przywłaszczenia opisanego w art. 284 Kodeksu karnego (K.k.). Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3, a kto przywłaszcza sobie powierzoną mu cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności do lat 5. Pieniądze także kwalifikują się jako rzecz ruchoma. Kontrahent przywłaszczył sobie albo pieniądze, albo sprzęt, za który Pan zapłacił i który na podstawie zawartej umowy należy do Pana. Ewentualnie mogło dojść do przestępstwa oszustwa z art. 286 K.k., czyli kto doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd, wyzyskania błędu, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Tutaj jest już nieco trudniej, gdyż właśnie trzeba wprowadzić w błąd lub go wyzyskać, a zamiar oszustwa powinien istnieć od początku (co prawda to nie Pan będzie musiał wykazać winę, a zajmie się tym przede wszystkim prokurator, ale warto również brać to pod uwagę). Warto złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, zwłaszcza że to może zadziała motywująco, a dodatkowo można domagać się naprawienia szkody również i w postępowaniu karnym.

Zgłoszenie wierzytelności w momencie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy

Na razie wygląda na to, że nie zostało wszczęte żadne postępowanie upadłościowe, więc trzeba działać „normalnie”. Jeśli zostanie takie postępowanie wszczęte, będzie trzeba zgłosić swoją wierzytelność, jednak to już nieco inna sprawa i nie można działać na przyszłość, zanim nie zostanie wszczęte. Dobrze byłoby rozpocząć swoje działania szybciej, przed ewentualnym wszczęciem postępowania upadłościowego. Najlepiej je wyprzedzić, zwłaszcza że ani postępowanie cywilne, ani karne nie należą do krótkich (nawet jeśli sprawa cywilna skończy się na jednej rozprawie, to czeka się na wyznaczenie). Warto rozważyć złożenie pozwu w postępowaniu uproszczonym, co znacznie uprości i przyspieszy sprawę, a tutaj okoliczności raczej nie budzą wątpliwości. Pozew należy wnieść na urzędowym formularzu, a sąd na podstawie pozwu i dokumentów wydaje nakaz zapłaty w trybie znacznie szybszym niż w zwykłym postępowaniu. Zgodnie z art. 5051 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) postępowanie uproszczone prowadzi się przy roszczeniach wynikających z umów, gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza dwudziestu tysięcy złotych.

Należy zaznaczyć, że obie te drogi się nie wykluczają, a więc może Pan wszcząć postępowanie cywilne i złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.