• Data: 2022-09-05 Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Pytanie dotyczy opłaty egzekucyjnej naliczonej przez komornika na podstawie art. 29 § 3 w wysokości 5%, tj. 720 zł. Dotyczy to częściowego umorzenia egzekucji komorniczej w związku z wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Czy komornik miał prawo do zastosowania ww. artykułu? Według mojej oceny kwota za okres 01.03.2020 – 28.02.2022 nie jest kwotą do wyegzekwowania, gdyż z dniem 28.02.2020 r. obowiązek alimentacyjny wygasł. W załączeniu przesyłam postanowienie.
Opłaty egzekucyjne w sprawach o świadczenia alimentacyjne reguluje art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych, zgodnie z którym „w sprawach o egzekucję świadczeń powtarzających się w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela albo na podstawie art. 824 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego dłużnika obciąża opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania”.
W przypadku, gdy egzekucja alimentów zostanie umorzona wskutek złożenia przez wierzyciela wniosku o zakończenie egzekucji i umorzenie postępowania, np. z uwagi na wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego, komornik ma prawo obciążyć dłużnika opłatą stosunkową. W razie zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 29 ust. 3 ustawy, należną opłatę egzekucyjną pobiera się zawsze od dłużnika, w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.
W celu ustalenia, co ustawodawca rozumie przez „świadczenie pozostałe do wyegzekwowania”, należy sięgnąć do ogólnych zasad określających, w jaki sposób wylicza się wartość świadczenia, co wyjaśnię poniżej. Wartością świadczenia pozostałą do wyegzekwowania nie jest bowiem wartość alimentów, która byłaby do wyegzekwowania po dniu ustania obowiązku alimentacyjnego.
Zobacz też: Jak obliczyć odsetki od alimentów
Zgodnie z art. 23 ust. 3 ustawy o kosztach komorniczych w sprawach o egzekucję świadczeń powtarzających się należność główna odpowiada sumie świadczeń zaległych oraz świadczeń za jeden rok, a jeżeli świadczenia należą się za okres krótszy niż rok – sumie świadczeń za cały czas ich trwania.
Suma świadczeń za jeden rok nie budzi tutaj wątpliwości. Będzie to kwota alimentów pomnożona przez 12 miesięcy, tj. 600 zł x 12 miesiąc = 7200 zł. Do tej kwoty dolicza się tzw. sumę świadczeń zaległych.
Sumą świadczeń zaległych jest „suma świadczeń powtarzających się, których termin spełnienia upłynął bezskutecznie przed wszczęciem egzekucji” (M. Uliasz [w:] R. Fronczek, W. Grajdura, M. Uliasz, Komentarz do ustawy o kosztach komorniczych, [w:] Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Kodeks Etyki Zawodowej Komornika Sądowego. Komentarz, Warszawa 2020, art. 23). Wierzyciel jest obowiązany określić sumę świadczeń zaległych we wniosku o wszczęcie egzekucji, chyba że została ona wskazana w treści tytułu wykonawczego (np. zasądzona przez sąd w wyroku) i wierzyciel domaga się ich egzekucji zgodnie z treścią tytułu wykonawczego.
Ponadto, zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy, do wartości świadczenia wlicza się poza należnością główną również odsetki, koszty i inne należności uboczne, z wyjątkiem kosztów zastępstwa prawnego i kosztów komorniczych należnych w postępowaniu egzekucyjnym, w którym jest obliczana opłata.
Przeczytaj też: Koszty komornicze alimenty
W związku z powyższym nie jestem w stanie określić ,co dokładnie składa się na wyliczoną przez komornika kwotę sumy świadczeń zaległych, jednakże skoro suma świadczeń za jeden rok wynosi 7200 zł, a opłata stosunkowa w wysokości 5% została wyliczona na 720 zł, to pozwala to domniemywać, że za sumę świadczeń zaległych doliczoną do sumy świadczeń za jeden rok komornik wziął pod uwagę także sumę alimentów za jeden rok. Dałoby nam to, tak jak Pani wskazała, 14 400 zł x 0,05 = 720 zł opłaty egzekucyjnej.
Postanowienie, które Pani przesłała, jest niekompletne w zakresie wszystkich informacji (jest zamazane). Nie jestem w stanie też zweryfikować, czy komornik prawidłowo ustalił, że suma świadczeń zaległych wynosi 12 miesięcy, ponieważ posiadam za mało informacji. Ponadto nawet pełne informacje na postanowieniu mogłyby nie uniemożliwić sprawdzenia obliczeń komornika.
W mojej ocenie kwestią do zweryfikowania przez Panią w tej sprawie jest prawidłowość przyjęcia przez komornika sumy świadczeń zaległych, tj. czy przed wszczęciem egzekucji u komornika suma świadczeń alimentacyjnych, których termin zapłaty upłynął, wynosiła 12 miesięcy. Względnie, czy w ramach tej kwoty komornik wziął pod uwagę inne koszty, zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy.
Niezależnie od powyższego, jeżeli uzasadnienie postanowienia komornika, które znajduje się w dokumencie, jest kompletne, tj. przesłała nam Pani całość uzasadnienia, to w mojej ocenie nie spełnia ono wymogów wynikających z przepisów prawa, przy założeniu, że zamazane przez Panią dane nie zawierają stosownych obliczeń, a tylko wskazanie pojedynczych kwot.
Zobacz również: Jak obliczyć zajęcie komornicze
Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o kosztach komorniczych uzasadnienie postanowienia w przedmiocie kosztów komorniczych zawiera szczegółowe wyliczenie powstałych kosztów komorniczych wraz z dokładnym określeniem sposobu ich obliczenia, określenie czynności lub zdarzeń stanowiących podstawę ich ustalenia oraz wskazanie podstawy prawnej.
Uzasadnienie postanowienia w przedmiocie kosztów egzekucyjnych winno więc zawierać przekonujące i w pełni czytelne dla stron wyjaśnienia podstaw faktycznych (w tym wyliczenia czysto rachunkowe) i prawnych w odniesieniu do poszczególnych kwot. W uzasadnieniu komornik powinien przedstawić szczegółowy sposób wyliczeń poszczególnych pozycji kosztów, z podaniem kwot stanowiących podstawę dla obliczeń procentowych (w przypadku opłat), a także wyjaśnić, w jaki sposób ustalił wysokość poszczególnych kwot (tj. kwot stanowiących podstawę dla obliczeń procentowych).
W związku z tym, w mojej ocenie, mogłoby to stanowić podstawę do zaskarżenia postanowienia komornika, ponieważ postanowienie nie stanowi prawidłowego rozstrzygnięcia o kosztach postępowania egzekucyjnego (nie jest Pani w stanie zweryfikować prawidłowości obliczeń komornika) i z tego względu może zostać uchylone przez sąd w całości. Skarga na postanowienie komornika przysługuje w terminie tygodniowym od dnia zawiadomienia o czynności komornika (wydaniu postanowienia – w praktyce najczęściej będzie to od dnia doręczenia odpisu postanowienia). Pouczenie w tym zakresie znajduje się na końcu postanowienia komornika. Nie wiem, kiedy odebrała Pani odpis postanowienia, stąd nie jestem w stanie wskazać, czy termin na złożenie skargi już upłynął.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika