Wpłata wadium przed licytacją

Obwieszczenie o licytacji

Zgodnie z art. 953 Kodeksu postępowania cywilnego:

„§ 1. Komornik ogłosi o licytacji przez publiczne obwieszczenie, w którym wymienia:

1) nieruchomość, która ma być sprzedana, ze wskazaniem miejsca jej położenia i przeznaczenia gospodarczego, imienia i nazwiska dłużnika wraz z podaniem księgi wieczystej i miejsca jej przechowania lub z oznaczeniem zbioru dokumentów i sądu, w którym zbiór ten jest prowadzony;
2) czas i miejsce licytacji;
3) sumę oszacowania i cenę wywołania;
4) wysokość rękojmi, którą licytant przystępujący do przetargu powinien złożyć, z zaznaczeniem, że rękojmia może być również złożona w książeczce oszczędnościowej zaopatrzonej w upoważnienie właściciela książeczki do wypłaty całego wkładu stosownie do prawomocnego postanowienia sądu o utracie rękojmi albo w inny wskazany przez komornika sposób;
5) czas, w którym w ciągu dwóch tygodni przed licytacją wolno będzie oglądać nieruchomość oraz przeglądać w sądzie akta postępowania egzekucyjnego;
ponadto w obwieszczeniu należy podać:
6) wzmiankę, że prawa osób trzecich nie będą przeszkodą do licytacji i przysądzenia własności na rzecz nabywcy bez zastrzeżeń, jeżeli osoby te przed rozpoczęciem przetargu nie złożą dowodu, iż wniosły powództwo o zwolnienie nieruchomości lub przedmiotów razem z nią zajętych od egzekucji i uzyskały w tym zakresie orzeczenie wstrzymujące egzekucję;
7) wyjaśnienie, że użytkowanie, służebności i prawa dożywotnika, jeżeli nie są ujawnione w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów i nie zostaną zgłoszone najpóźniej na trzy dni przed rozpoczęciem licytacji, nie będą uwzględnione w dalszym toku egzekucji i wygasną z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu własności”.

Jak więc z powyższego wynika, obwieszczenie o licytacji sporządza się w sposób uregulowany w przepisie, zarówno co do treści, jak i formy. Podlega to badaniu sądu z urzędu przed licytacją. Cena wywołania musi uwzględniać, czy jest to pierwsza, czy druga licytacja.

Przystąpienie do przetargu i termin wpłacania rękojmi

W kwestii rękojmi komornik powinien wskazać w obwieszczeniu formy złożenia rękojmi oraz termin, w jakim powinny zostać dokonane przelewy, z uwzględnieniem tego, że na rachunku komornika muszą być one uznane do chwili rozpoczęcia przetargu (dawny art. 962).

Ważnym i godnym zapamiętania jest wprowadzony niedawno przepis art. 962. Zgodnie z tym artykułem:

„§ 1. Przystępujący do przetargu obowiązany jest złożyć rękojmię w wysokości jednej dziesiątej części sumy oszacowania, najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg”.

Tak więc złożenie rękojmi jest warunkiem przystąpienia do przetargu. Składa się ją w gotówce, przelewem na konto komornika lub przez złożenie książeczki oszczędnościowej z upoważnieniem dla komornika do podjęcia wkładu odpowiadającego wysokości rękojmi. Komornik w obwieszczeniu może wskazać inne sposoby złożenia rękojmi (np. przekazem pocztowym albo za pomocą karty kredytowej).

Muszę zaznaczyć, że w postępowaniach wszczętych do 3 maja 2012 r. rękojmia musiała wpłynąć do komornika (przelewem na jego rachunek bankowy lub przez przyjęcie gotówki albo książeczki oszczędnościowej przez komornika) przed rozpoczęciem przetargu (por. postanowienie SN z 5 maja 2005 r., sygn. akt IV CK 4/2005, OSNC 2006, nr 4, poz. 69, LexisNexis nr 389248).

Dopiero w postępowaniach wszczętych od 3 maja 2012 r. na skutek zmiany przepisu nowelą wrześniową rękojmia musi zostać złożona najpóźniej w dniu poprzedzającym przetarg.

Tak więc na tle poprzedniego stanu prawnego rękojmia powinna być uiszczona najpóźniej w chwili rozpoczęcia licytacji, a w chwili rozpoczęcia przetargu powinna istnieć możliwość jej ustalenia przez komornika lub sąd. Samo nadanie przekazu pocztowego w dniu licytacji, bez ustalenia, czy kwota ta wpłynęła na konto komornika lub sądu, nie spełnia wymogu wpłaty rękojmi w gotówce (por. postanowienie SN z 5 maja 2005 r., sygn. akt IV CK 4/2005, OSNC 2006, nr 4, poz. 69, LexisNexis nr 389248).

Wręczenie rękojmi w gotówce przed sądem

Egzekucja, o której Pan wspomina, wszystko na to wskazuje, że została rozpoczęta przed 3 maja 2012 r. (sama licytacja mogła się już odbyć po tym terminie, jednak nie miało to wpływu na stosowanie poprzednich przepisów), dlatego ustawa dopuszczała wręczenie rękojmi w gotówce także przed sądem.

W praktyce komornicy mogli w obwieszczeniu ustalać inny termin wpłacania rękojmi i jeżeli tak było w opisywanym przez Pana przypadku, to sąd osoby wpłacającej w tym dniu powinien nie dopuścić to licytacji. Jeżeli dopuścił i ta osoba wygrała, to pozostałym uczestnikom służyło zażalenie na postanowienie sądu o udzieleniu przybicia. Obecnie jednak termin na złożenie zażalenia upłynął.

Reasumując, w postępowaniach egzekucyjnych wszczętych do 3 maja 2012 r. rękojmia musi wpłynąć do komornika (przelewem na jego rachunek bankowy lub przez przyjęcie gotówki albo książeczki oszczędnościowej przez komornika) przed rozpoczęciem przetargu. Jeżeli zaś nie zostały spełnione warunki przetargu, to jego uczestnikom służyło zażalenie na postanowienie sądu o udzieleniu przybicia.