• Data: 2024-12-27 Autor: Marcin Sądej
Doszło do nagłej śmierci mojego syna. Jego żona – w imieniu swoim oraz ich dzieci – odrzuciła spadek po mężu. Ja i żona dostaliśmy wezwanie do sądu w sprawie wniosku banku o stwierdzenie nabycia spadku, bo syn miał dług. Jego majątek to dosłownie kilka rzeczy wartych może 3 tys. zł. Jeżeli przyjmiemy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, to co musimy zapłacić bankowi? Czy brat syna też będzie musiał przyjąć lub odrzucić spadek?
Zgodnie z art. 1012 Kodeksu cywilnego „spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić”.
W myśl art. 1015 „oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza”.
Na podstawie art. 1020 „spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku”.
Zgodnie z art. 931 „w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych”.
Na podstawie art. 932 § 3 i 4 „w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych”.
W świetle powyższego, jeżeli żona oraz dzieci zmarłego odrzuciły spadek, to przyjmuje się, że nie dożyli oni otwarcia spadku. W takim przypadku spadek po zmarłym przypada rodzicom. Jeżeli rodzice odrzucą spadek, to w takich okolicznościach spadek przypada rodzeństwu.
Jak podaje art. 1031 § 2, w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.
W myśl art. 1032 „spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza i spłacił niektóre długi spadkowe, a nie wiedział i przy dołożeniu należytej staranności nie mógł się dowiedzieć o istnieniu innych długów spadkowych, ponosi odpowiedzialność za niespłacone długi spadkowe tylko do wysokości różnicy między wartością stanu czynnego spadku a wartością świadczeń spełnionych na zaspokojenie długów spadkowych, które spłacił”.
W konsekwencji przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że wierzyciele mogą egzekwować długi spadkowe tylko z masy spadkowej nabytej po zmarłym. Wierzyciele nie mogą natomiast egzekwować długów z majątku osobistego spadkobiercy.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że windykacja ze strony banku obejmować będzie tylko te składniki, które stanowiły własność zmarłego.
Jeżeli chodzi o sytuację brata, to na chwilę obecną nie jest on spadkobiercą. Dopiero w sytuacji, gdyby jedno z rodziców zmarłego odrzuciło spadek, to wtedy w ich miejsce wchodzą żyjący zstępni, czyli rodzeństwo. Jeżeli rodzice przyjmują spadek, to rodzeństwo nie dziedziczy.
Pan Adam, po nagłej śmierci swojego syna, dowiedział się, że syn miał kredyt hipoteczny, a jego żona i dzieci odrzucili spadek. Adam, jako rodzic, stał się automatycznie spadkobiercą. Po rozmowie z prawnikiem zdecydował się na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co oznaczało, że będzie musiał spłacić długi syna, ale tylko do wartości majątku spadkowego, który wynosił niewiele ponad 5 tys. zł. Bank mógł egzekwować dług tylko z tej kwoty, nie dotykając majątku osobistego Adama.
Pani Barbara straciła syna, który zaciągnął kredyt konsumpcyjny, a jego żona i dzieci odmówili dziedziczenia. Barbara, jako matka, została wezwana do sądu na rozprawę o nabycie spadku. Zdecydowała, że odrzuci spadek, aby uniknąć odpowiedzialności za długi syna. W takiej sytuacji długi mogłyby przejść na jej drugiego syna, który musiałby podjąć decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Krzysztof zginął w wypadku, zostawiając po sobie niewielki majątek i długi z karty kredytowej. Jego brat Michał był przekonany, że nie będzie musiał zająć się sprawą spadku, ponieważ Krzysztof miał żonę i dzieci. Jednakże, gdy jego bratowa i dzieci odrzucili spadek, Michał, po tym jak rodzice również odrzucili dziedziczenie, musiał podjąć decyzję, czy przyjmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czy też go odrzuci, aby uniknąć odpowiedzialności za długi brata.
W przypadku nagłej śmierci bliskiej osoby z długami, spadkobiercy mają prawo do odrzucenia spadku lub przyjęcia go z dobrodziejstwem inwentarza, co ogranicza ich odpowiedzialność za długi. Decyzje te muszą być podjęte w ciągu sześciu miesięcy, aby uniknąć niechcianego dziedziczenia zobowiązań. Warto skonsultować się z prawnikiem, aby podjąć najkorzystniejszą decyzję w takiej sytuacji.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism, pomagając w skutecznym rozwiązaniu problemów spadkowych i długów po zmarłych bliskich. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać indywidualne wsparcie dopasowane do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
