• Data: 2024-12-30 Autor: Katarzyna Bereda
Pożyczyłem mojej siostrze pieniądze, aby mogła kupić mieszkanie. Nie mam pisemnego potwierdzenia, że przekazałem jej te pieniądze, jednak jestem wpisany w księdze wieczystej. Ponadto przez kilka miesięcy pożyczałem siostrze pieniądze, gdy straciła pracę. Ponownie nie mam żadnego pokwitowania ani umowy (jedynie dowód w postaci przelewów bankowych). Chciałbym odzyskać te pieniądze, lecz siostra nie zamierza ich zwrócić. Siostra twierdzi, że sprzedała działkę, którą otrzymała w darowiźnie od naszej mamy w czerwcu 2020 r., i nie może się rozliczyć, bo chce poczekać z zakończeniem transakcji do przyszłego roku, aby uniknąć płacenia podatku. Czy mogę w ramach spłaty długu przejąć lub odkupić tę działkę od niej? Skoro próbuje uniknąć płacenia podatku, to nie mogła oficjalnie jej sprzedać, więc grunt wciąż należy do niej.
Oczywiście, jeżeli chce się Pan tak porozumieć z siostrą, aby w zamian za spłatę długu siostra rozporządziła na Pana rzecz nieruchomością, może Pan z nią zawrzeć taką umowę – jednak w przypadku przeniesienia własności nieruchomości wymaga ona formy aktu notarialnego. Jeżeli jednak w ten sposób nie dojdą Państwo do porozumienia, aby odzyskać zadłużenie, pozostaje Panu jedynie droga sądowa.
Zgodnie z treścią art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) „Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości”.
Jak wynika z opinii doktryny, bezskuteczny upływ terminu zwrotu pożyczki, bez względu na to, czy termin wynikał z umowy pożyczki, czy z wypowiedzenia dokonanego przez dającego pożyczkę, powoduje, że biorący pożyczkę popada co najmniej w opóźnienie ze spełnieniem świadczenia. Biorący pożyczkę, oprócz zwrotu pożyczki, jest wówczas zobowiązany do zapłaty odsetek za opóźnienie (art. 481 K.c.), niezależnie od odsetek kapitałowych, o ile zostały one zastrzeżone w umowie pożyczki (zob. J. Gudowski, w: J. Gudowski, Komentarz KC, t. V, 2017, s. 30).
W przypadku zwłoki biorącego pożyczkę może on być także zobowiązany do naprawienia szkody poniesionej przez dającego pożyczkę, przewyższającej wysokość odsetek za opóźnienie (art. 481 § 3 K.c.). W wyroku z 17.9.2015 r. (sygn. akt II CSK 581/14) SN stwierdził, że umowa pożyczki trwa dopóty, dopóki biorący pożyczkę nie zwróci kwoty otrzymanej od dającego pożyczkę. Jeżeli zatem z umowy stron nie wynika nic innego, to odsetki określone w tej umowie jako wynagrodzenie za korzystanie z pieniędzy pożyczkodawcy należą się, co do zasady, w takiej samej wysokości jak umówiona przez cały czas trwania umowy.
Z uwagi na powyższe wskazuję, iż w pierwszej kolejności powinien Pan wezwać pożyczkobiorcę do zwrotu płatności, a w przypadku bezskuteczności wnieść pozew o zapłatę do sądu rejonowego miejsca zamieszkania pozwanego. Wezwanie dla celów dowodowych powinno być wysłane listem poleconym. Pozew o zapłatę, a więc skierowanie sprawy do sądu jest jedyną możliwością dochodzenia swojego roszczenia. Oczywiście do pozwu proszę dołączyć wszelkie dowody wskazujące na to, iż pożyczka została siostrze udzielona – potwierdzenia przelewów, wydruki rozmów SMS-owych itp.
Przekazanie nieruchomości w zamian za spłatę długu
Adam pożyczył od swojej siostry, Magdaleny, 50 000 zł na pokrycie nagłych wydatków. Gdy nadszedł czas spłaty długu, Adam nie miał wystarczających środków finansowych, aby oddać całą kwotę. W związku z tym zaproponował siostrze, że przekaże jej działkę, którą posiadał, w ramach spłaty zadłużenia. Pani Magdalena zgodziła się na tę propozycję. Aby transakcja była ważna, oboje udali się do notariusza, który sporządził akt notarialny przenoszący własność nieruchomości. Dzięki temu Adam spłacił swój dług, a Magdalena stała się właścicielką działki.
Pożyczka i wezwanie do zwrotu
Kasia pożyczyła swojej siostrze, Ani, 20 000 zł z ustalonym terminem zwrotu na koniec roku. Gdy termin minął, Ania nie oddała pieniędzy. Kasia poinformowała ją, że pożyczka nie została zwrócona i wysłała do niej wezwanie do zapłaty. Dodatkowo wskazała, że w przypadku zignorowania przez nią pisma będzie zmuszona wystąpić na drogę sądową, aby odzyskać swoje pieniądze.
Sądowe dochodzenie roszczeń
Marek pożyczył swojej siostrze, Anieli, 30 000 zł na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Po kilku miesiącach Aniela przestała odpowiadać na jego wiadomości. Gdy termin zwrotu minął, Marek postanowił złożyć pozew do sądu rejonowego. W pozwie dołączył wszelkie dokumenty, takie jak potwierdzenia przelewów oraz wiadomości SMS, które udowadniały, że pożyczka została rzeczywiście udzielona.
Artykuł porusza kwestie związane z umowami pożyczkowymi. Pożyczkodawca ma prawo wezwać pożyczkobiorcę do zwrotu pieniędzy, a w sytuacji, gdy wezwanie nie przynosi skutku, może złożyć pozew do sądu. Warto także zaznaczyć, że w przypadku opóźnienia w spłacie pożyczkobiorca może być zobowiązany do uiszczenia odsetek za zwłokę oraz pokrycia ewentualnych szkód poniesionych przez pożyczkodawcę.
Jeśli potrzebujesz pomocy w zakresie umów pożyczkowych lub masz problemy z odzyskaniem długu, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Nasz zespół doświadczonych prawników pomoże Ci zrozumieć Twoje prawa i obowiązki oraz doradzi, jakie kroki podjąć, aby skutecznie dochodzić swoich roszczeń. Nie czekaj – skontaktuj się z nami już dziś, aby uzyskać profesjonalną pomoc i wsparcie w trudnych sprawach prawnych!
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2015 r., sygn. akt II CSK 581/14
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika