• Data: 2024-10-07 Autor: Katarzyna Bereda
Na podstawie umowy pożyczki w 2017 r. udzieliłem pożyczki osobie fizycznej w kwocie 5 tys. dolarów. Zgodnie z treścią tej umowy pożyczka powinna zostać zwrócona rok później. Niestety, do tej pory nie została zwrócona, a z pożyczkobiorcą straciłem kontakt (nie odpowiada na telefony, SMS-y). Nie wiem, gdzie obecnie przebywa (ostatni kontakt przez komunikator internetowy miałem z nim 2 lata temu i wtedy twierdził, że przebywa w Anglii. Co można w tej sprawie zrobić?
Jeżeli pożyczkobiorca nie odpowiada na wezwania do zwrotu pożyczki, powinien Pan złożyć do sądu rejonowego miejsca zamieszkania osoby pozwanej pozew o zapłatę.
Zgodnie z treścią art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.”.
Jak wynika z opinii doktryny, bezskuteczny upływ terminu zwrotu pożyczki, bez względu czy termin wynikał z umowy pożyczki, czy z wypowiedzenia dokonanego przez dającego pożyczkę, powoduje, że biorący pożyczkę popada co najmniej w opóźnienie ze spełnieniem świadczenia.
Biorący pożyczkę, oprócz zwrotu pożyczki, jest wówczas zobowiązany do zapłaty odsetek za opóźnienie (art. 481 K.c.), niezależnie od odsetek kapitałowych, o ile zostały one zastrzeżone w umowie pożyczki (zob. J. Gudowski, w: Gudowski, Komentarz KC, t. V, 2017, s. 30). W przypadku zwłoki biorącego pożyczkę może on być także zobowiązany do naprawienia szkody poniesionej przez dającego pożyczkę, przewyższającej wysokość odsetek za opóźnienie (art. 481 § 3 K.c.).
W wyroku z 17.09.2015 r. (II CSK 581/14, Legalis) Sąd Najwyższy stwierdził, że umowa pożyczki trwa dopóty, dopóki biorący pożyczkę nie zwróci kwoty otrzymanej od dającego pożyczkę. Jeżeli zatem z umowy stron nie wynika nic innego, to odsetki określone w tej umowie jako wynagrodzenie za korzystanie z pieniędzy pożyczkodawcy należą się, co do zasady, w takiej samej wysokości, jak umówiona, przez cały czas trwania umowy.
Z uwagi na powyższe Pana roszczenie jest jak najbardziej zasadne. Jeżeli dochodziło już do wzywania pożyczkobiorcy do zwrotu płatności, kolejnym etapem jest powództwo sądowe. Należy więc złożyć pozew do sądu, który powinien spełniać wszystkie warunki wskazane w art. 187 K.p.c.:
„§ 1. Pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać:
1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
11) oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia;
2) przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;
3) informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.
§ 2. Pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:
1) wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;
2) dokonanie oględzin;
3) polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;
4) zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.”
Pozew może zostać złożony w postępowaniu upominawczym, tak aby uzyskał Pan od razu nakaz zapłaty. Proszę załączyć cały materiał dowodowy jaki Pan posiada, a więc wydruki z wiadomości, potwierdzenia przelewów sumy na konto pożyczkobiorcy. Po uzyskaniu prawomocnego nakazu zapłaty – jeżeli pozwany nie złoży sprzeciwu – będzie Pan mógł skierować sprawę do komornika, który rozpocznie postępowanie egzekucyjne w celu zwrotu pobranej sumy.
Jak rozumiem, może być problem z ustaleniem obecnego miejsca zamieszkania Pańskiego dłużnika. Proponuję więc złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oszustwa. Wtedy prokuratura powinna namierzyć sprawcę, a nawet w przypadku umorzenia – będzie Pan posiadał miejsce pobytu (zamieszkania) pożyczkobiorcy i będzie można zainicjować postępowanie o zapłatę. Takie zawiadomienie należy złożyć do prokuratury rejonowej miejsca zamieszkania.
Pożyczka dla znajomego, który wyjechał za granicę
W 2017 roku Piotr pożyczył znajomemu 5 tysięcy dolarów, a termin zwrotu upływał rok później. Niestety, dłużnik, który początkowo regularnie kontaktował się z Piotrem, wyjechał do Anglii i od tego momentu przestał odpowiadać na wiadomości. Piotr próbował go wielokrotnie skontaktować, jednak bez skutku. Ostatecznie, po dwóch latach bez odpowiedzi, Piotr złożył pozew o zapłatę do sądu, uzyskał nakaz zapłaty i rozpoczął postępowanie komornicze.
Pożyczka dla kolegi z pracy, który zniknął
Anna udzieliła swojemu koledze z pracy pożyczki na kwotę 10 tysięcy złotych na remont mieszkania. Po kilku miesiącach kolega przestał pojawiać się w pracy, a także nie odpowiadał na telefony i SMS-y. Nie znając miejsca jego pobytu, Anna złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oszustwa. Dzięki interwencji prokuratury udało się ustalić, że dłużnik mieszka teraz za granicą, co umożliwiło jej kontynuowanie postępowania sądowego.
Pożyczka dla kuzyna, który zmienił miejsce zamieszkania
Marek pożyczył kuzynowi 15 tysięcy złotych na otwarcie firmy, z nadzieją na szybki zwrot pieniędzy. Jednak po pół roku kuzyn zmienił miejsce zamieszkania i całkowicie zerwał kontakt. Marek postanowił skorzystać z postępowania upominawczego, aby uzyskać nakaz zapłaty. Po uzyskaniu nakazu i skierowaniu sprawy do komornika, udało się zlokalizować majątek kuzyna, z którego możliwa była częściowa egzekucja długu.
W przypadku niezwróconej pożyczki i braku kontaktu z dłużnikiem istnieje kilka możliwych kroków prawnych. Warto jak najszybciej podjąć działania, takie jak złożenie pozwu o zapłatę, zgłoszenie sprawy do komornika czy zawiadomienie prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Dzięki temu można skutecznie dochodzić swoich roszczeń i odzyskać pożyczone pieniądze.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism procesowych, które pomogą Ci skutecznie dochodzić roszczeń i odzyskać należności od dłużników. Skontaktuj się z nami, aby otrzymać szybkie i skuteczne wsparcie prawne bez wychodzenia z domu.
Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2015 r., sygn. akt II CSK 581/14
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika