• Data: 2024-10-09 Autor: Bogusław Nowakowski
Komornik niesłusznie zajął mi konto bankowe z powodu długu innej osoby. Zgadzały się wszystkie dane oprócz adresu zamieszkania. Wierzycielem okazała się być gospodarka komunalna – urzędnicy przyznali się do pomyłki i zapewniali, że skontaktowali się z komornikiem, żeby to naprawić. Natomiast komornik twierdzi, że nikt się z nim nie kontaktował. Sytuacja jest patowa. Mam zablokowane firmowe konto i brak możliwości zapłaty terminowych zobowiązań. Czy w związku z tym mogę starać się o wypłatę zadośćuczynienia czy odszkodowania? Czy bank słusznie pobrał pieniądze, pomimo że dane adresowe się nie zgadzały? Czy komornik, otrzymując tytuł wykonawczy, nie powinien bardziej wnikliwie sprawdzić, czy dotyczy to rzeczywiście danego dłużnika? A może dłużnicy są wybierani na chybił trafił? Co należy teraz zrobić?
Komornik wraz z wyrokiem dostaje imię, nazwisko, kwotę do wyegzekwowania, PESEL lub NIP dłużnika i wierzyciela.
Przy starych orzeczeniach sądowych – możliwe jest, że wierzyciel podaje tylko imię i nazwisko, adres, bez PESEL, a komornik nie żąda podania tego numeru.
Prawidłowe oznaczenie dłużnika spoczywa na wierzycielu (tak mówi Kodeks postępowania cywilnego), ale komornik też ma obowiązki. Jest funkcjonariuszem publicznym i organem egzekucyjnym, więc musi zbadać, czy pismo wszczynające postępowanie egzekucyjne jest wolne od braków formalnych.
Komornik ma potrzebne mu narzędzia. By ustalić dane niezbędne do prowadzenia egzekucji, może zasięgać informacji od organów administracji publicznej, organów podatkowych, organów rentowych, banków, domów maklerskich, spółdzielni mieszkaniowych, zarządów wspólnot mieszkaniowych oraz osób. Co oczywiste, również w zakresie danych osobowych dłużnika, w bazie PESEL.
W przypadku wątpliwości komornik ma obowiązek podjęcia z urzędu czynności zmierzających do ich wyjaśnienia.
Niezbędne byłoby, aby gospodarka komunalna – skoro to ona jest wierzycielem – złożyła wniosek o umorzenie egzekucji (bo nie Pani jest dłużnikiem). Skoro Pani nie jest dłużnikiem gospodarki komunalnej, to oni ponoszą całą odpowiedzialność za powstałe szkody.
W następnej kolejności powinna Pani dokładnie sprawdzić swoje dane jako dłużnika w orzeczeniu, we wniosku o wszczęcie egzekucji oraz w pismach komornika (łącznie z numerem PESEL lub NIP).
Pytanie: czy bank zachował się prawidłowo? W praktyce bank otrzymuje pismo o zajęciu rachunku bankowego danej osoby i dokonuje tego zajęcia. Zdarza się, że nie sprawdza innych, poza imieniem i nazwiskiem, danych. Jeżeli tak było, a bank miał Pani prawidłowe dane – to teoretycznie ponosi on odpowiedzialność za nieprawidłowe wykonanie zajęcia.
Trzeba sprawdzić, jakie dane były w piśmie o zajęciu a jakie miał bank w umowie z Panią. Czy w piśmie były Pani PESEL lub NIP.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji „komornik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności”.
Podstawą odpowiedzialności komornika sądowego jest niezgodne z prawem jego działanie lub zaniechanie. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 kwietnia 2006 roku stwierdził, że odpowiedzialność komornika przewidziana w art. 23 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji nie jest odpowiedzialnością na zasadzie ryzyka, pomimo że do takich wniosków mogłaby prowadzić dosłowna interpretacja powołanego przepisu. Jednakże, jak podkreślił SN, konieczne jest szersze uwzględnienie aktualnie istniejącego systemu odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej. Dla stwierdzenia istnienia odpowiedzialności komornika istotne jest naruszenie przez niego przepisów. Do przyjęcia odpowiedzialności komornika z art. 23 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji wystarcza sama niezgodność z prawem jego działania lub zaniechania. Pod pojęciem niezgodnego z prawem działania lub zaniechania, rozumie się niezgodność z normami prawa w rozumieniu Konstytucji RP, tj. z Konstytucją, ustawami, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi oraz rozporządzeniami, a także niezgodność z prawem Unii Europejskiej.
Zobacz również: Komornik zajął konto
Komornik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności. Niezgodność z prawem musi mieć charakter kwalifikowany, elementarny i oczywisty, tylko bowiem w takim przypadku orzeczeniu, działaniu lub zaniechaniu można przepisać cechy bezprawności.
Do uzyskania odszkodowania konieczne jest wykazanie szkody w znaczeniu uszczerbku w dobrach osoby poszkodowanej, faktu (zdarzenia), z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy oraz związku przyczynowego pomiędzy faktem (zdarzeniem) a szkodą.
Art. 23 nie określa samodzielnie przesłanek odpowiedzialności komornika w sensie warunków powstania obowiązku naprawienia szkody. W tym zakresie będą mieć zastosowanie ogólne przesłanki odpowiedzialności deliktowej, wynikające z przepisów K.p.c. Komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą zarówno wtedy, gdy wykonuje czynności egzekucyjne jako organ egzekucyjny, jak i wtedy, gdy podejmuje inne czynności przekazane ustawą do jego kompetencji. Warto dodać, że komornik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą nie tylko za własne działania i zaniechania niezgodne z prawem, ale także za takie działania pracownika kancelarii komorniczej, asesora komorniczego i aplikanta komorniczego podjęte w związku z postępowaniem egzekucyjnym.
Trzeba pamiętać, że roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez komornika przedawnia się z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże w każdym wypadku roszczenie przedawnia się z upływem lat dziesięciu od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę (sygn. I CSK 252/07).
W zależności od okoliczności oraz możliwości udowodnienia określonych faktów w sądzie można myśleć o odszkodowaniu i ewentualnym procesie. Zarówno wobec komornika jak i wobec banku.
Co do adresu zamieszkania – jest to informacja bardzo zmienna i niekiedy nie sposób jej zweryfikować. Można ustalić adres zameldowania, ale to nie oznacza adresu zamieszkania.
Może Pani wytoczyć jak najszybciej powództwo przeciwegzekucyjne z wnioskiem o zabezpieczenie w postaci zawieszenia egzekucji i uchylenia zajęcia rachunku bankowego.
Zbieżność danych, ale inny adres Pani Maria otrzymała od komornika zawiadomienie o zajęciu konta bankowego. Okazało się, że to błąd – dług należał do osoby o tym samym imieniu, nazwisku i PESEL-u, ale adres zamieszkania był inny. Pomimo tego, komornik odmówił uchylenia zajęcia, tłumacząc, że wierzyciel potwierdził dane. Ostatecznie musiała skierować sprawę do sądu, by odzyskać dostęp do konta.
Zablokowane firmowe konto przez pomyłkę Pan Adam prowadził działalność gospodarczą, kiedy niespodziewanie komornik zajął jego firmowe konto. Okazało się, że dług dotyczył zupełnie innej osoby o podobnym nazwisku. Bank, który zablokował środki, nie sprawdził dokładnie danych i przekazał pieniądze komornikowi. Po wielomiesięcznej batalii Pan Adam uzyskał odszkodowanie za straty, jakie poniosła jego firma.
Niesłuszne zajęcie konta bankowego przez dawną pomyłkę Pani Ewa dowiedziała się, że komornik zajął jej konto na poczet dawnego długu. Problem polegał na tym, że spłaciła zobowiązanie lata temu, ale komornik nie zaktualizował danych w systemie. Dopiero po interwencji prawnika udało się rozwiązać sytuację, jednak konto było zablokowane przez kilka tygodni, co utrudniło regulowanie bieżących rachunków.
Niesłuszne zajęcie konta bankowego przez komornika może wynikać z błędnych lub niekompletnych danych przekazanych przez wierzyciela. W takich przypadkach poszkodowany ma prawo dochodzić swoich roszczeń, w tym odszkodowania za straty spowodowane nieprawidłowym zajęciem. Ważne jest szybkie podjęcie działań, w tym zgłoszenie sprzeciwu oraz ewentualne wytoczenie powództwa przeciwegzekucyjnego.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism procesowych w sprawach związanych z niesłusznym zajęciem konta bankowego przez komornika, pomagając szybko i skutecznie rozwiązać problem. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać pomoc prawną dostosowaną do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych - Dz.U. 2018 poz. 770
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
