• Data: 2022-11-28 Autor: Katarzyna Bereda
Moi rodzice rozwiedli się kilka miesięcy temu, mieszkają natomiast w tym samym domu, są obydwoje w nim zameldowani. Dom został przepisany na mnie, czyli na córkę. Ojciec użytkuje budynki znajdujące się na podwórku, korzysta z wszystkich mediów, a od kilku lat za nic nie płaci – wszystkie rachunki opłaca mama. Ona ma bardzo niską emeryturę, nie radzi sobie finansowo, musi wyjeżdżać sezonowo do pracy. Nie chcę wyrzucać ojca z domu, ale zmusić go do płacenia za rachunki. Czy to możliwe?
Zgodnie z treścią art. 710 Kodeksu cywilnego przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Użyczenie jest umową, na podstawie której użyczający (komodant) zobowiązuje się zezwolić biorącemu (komodatariuszowi) – przez czas oznaczony lub nieoznaczony – na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Najczęściej w praktyce chodzi o bezinteresowną pomoc udzielaną osobom bliskim (por. np. uchwała SN z 5.3.2009 r., sygn. akt III CZP 6/09).
Cechą charakterystyczną użyczenia jest nieodpłatność (por. np. wyrok WSA w Warszawie z 11.9.2007 r., sygn. akt III SA/Wa 600/07). Przyjmuje się więc, iż przeważnie w relacjach rodzinnych zezwolenie osobie bliskiej na zamieszkiwanie w danej nieruchomości stanowi ustną umowę użyczenia.
Mając jednak na uwadze opisany przez Panią stan faktyczny, należy podnieść, iż zgodnie z art. 713 biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej.
Komodatariusz zobowiązany jest do ponoszenia zwykłych kosztów utrzymania rzeczy użyczonej, jeśli potrzeba ich poniesienia powstała w czasie trwania stosunku prawnego użyczenia. Nie może on żądać zwrotu poniesionych kosztów od komodanta. Zwykłymi kosztami utrzymania rzeczy użyczonej są koszty służące utrzymaniu rzeczy w stanie niepogorszonym, zwykłe koszty jej eksploatacji, konserwacji, wymaganych przez przepisy prawa lub zasady eksploatacji przeglądów technicznych, bieżących napraw itp. W przypadku gdy przedmiotem użyczenia jest zwierzę, kosztami jego utrzymania są koszty związane z jego żywieniem, zapewnieniem mu właściwych warunków hodowlanych, leczenia weterynaryjnego itp. (art. 713 KC, T. III red. Gutowski 2022, wyd. 3/Orlicki).
Zwykłe koszty utrzymania obejmują koszty związane z utrzymaniem przedmiotu użyczenia w niepogorszonym stanie, np. konserwacja, drobne remonty i naprawy, wyżywienie zwierząt, koszty związane z używaniem lokalu (zob. wyrok NSA z 27.7.2005 r., sygn. akt OSK 1797/04). Ustalenie tego, jakie koszty obciążają biorącego, zależne jest od konkretnego przypadku i – m.in. – od przedmiotu użyczenia. Można jednak przyjąć, że biorącego obciążają wydatki i nakłady konieczne (tak też Z. Gawlik, w: Kidyba, Komentarz, 2014, t. III, cz. 2, art. 713, Nb 2).
Z uwagi na powyższe, jak Pani widzi, zarówno mama, jak i tata zobowiązani są do ponoszenia kosztów eksploatacyjnych oraz bieżących napraw. Jeżeli tata nie chce dobrowolnie dokładać się do tych kosztów – które obowiązany jest ponosić, proponuję wystosować do niego pisemne wezwanie do ponoszenia tych kosztów, ze wskazaniem podstawy prawnej pod rygorem wypowiedzenia stosunku użyczenia.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
