Autor: Katarzyna Siwiec
Czy wierzyciel może wycofać licytację nieruchomości po przybiciu przez sąd, ale gdy jeszcze postanowienie jest nieprawomocne? Składałem skargi na czynności komornika – chodziło o zbyt niskie oszacowanie nieruchomości, które miało miejsce przeszło rok temu, ale niestety sąd oddalił zażalenia. Tymczasem zgłosił się nabywca, który wcześniej nie wiedział o licytacji, a jest gotów za tę nieruchomość zapłacić 15% więcej. Dla mnie miałoby to ogromne znaczenie, ponieważ pozwoliłoby mi spłacić cały dług. Czy wierzyciel może jeszcze coś w tej sprawie zrobić? Czy należy zwrócić się sądu o wstrzymanie uprawomocnienia przybicia?
Jeżeli chodzi o dłużnika, to w przepisach prawa występuje norma szczególna, która reguluje końcowy moment, w którym może on złożyć wniosek o umorzenie egzekucji. Mianowicie zgodnie z treścią art. 981 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) – jeżeli należność wierzyciela będzie uiszczona wraz z kosztami przed zamknięciem przetargu, komornik umorzy egzekucję. Potwierdza to orzecznictwo, które zacytuję: „dłużnik może doprowadzić do umorzenia egzekucji przez zapłatę należności wierzyciela najpóźniej do zamknięcia przetargu – jest to końcowy termin, w którym dłużnik może przez zapłatę długu i kosztów postępowania spowodować umorzenie egzekucji z nieruchomości (tak postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 2000 r., I CKN 761/00).
Nie ma natomiast analogicznego przepisu odnoszącego się do wierzyciela. Oznacza to, że zastosowanie ma art. 825 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.). Zgodnie z pkt 1 tego przepisu organ egzekucyjny umorzy postępowanie w całości lub części na wniosek, jeżeli tego zażąda wierzyciel; jednakże w sprawach, w których egzekucję wszczęto z urzędu lub na żądanie uprawnionego organu, wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania wymaga zgody sądu lub uprawnionego organu, który zażądał wszczęcia egzekucji.
Teoretycznie zatem powinnam udzielić Panu odpowiedzi, że jest to w przypadku wierzyciela dopuszczalne, bo ustawodawca nie wprowadził tu żadnego momentu końcowego. Aczkolwiek jest też art. 826, który należy uwzględnić, a stanowi on, że umorzenie postępowania egzekucyjnego nie może naruszać praw osób trzecich. W orzecznictwie uznano, że do tych osób trzecich zalicza się również licytanta wygrywającego przetarg, który po dopełnieniu warunków licytacyjnych uzyskuje prawo do przysądzenia własności (tak SN w postanowieniu z dnia 9 marca 2005 r., III CK 261/04). Orzeczenie to jednakże dotyczyło już prawomocnego postanowienia o przybiciu, a nie nieprawomocnego.
Podobne wypowiedzi znajdzie Pani w doktrynie: Umorzenie bowiem nie może naruszać praw osób trzecich. Do osób trzecich, w rozumieniu komentowanego przepisu należy w przypadku egzekucji z ruchomości i nieruchomości, zaliczyć licytanta wygrywającego przetarg (por. H. Pietrzkowski, [w:] Ereciński, Komentarz KPC, t. 4, 2009, s. 209).
Teoretycznie zatem wierzyciel może jeszcze złożyć wniosek o umorzenie egzekucji. Znany mi jest jeden przypadek sprzed kilku lat, kiedy tak się stało i egzekucja została rzeczywiście umorzona, a przybicie uchylone, muszę jednak podkreślić, że w tamtej sprawie nikt, w tym nabywca, nie protestował i nie zaskarżył postanowienia o umorzeniu. Gdyby wtedy do zaskarżenia doszło, nie wiadomo, co orzekłby sąd, bo jednak proszę pamiętać, że art. 826 K.p.c. chroni nabywcę. Jedyna nadzieja w tym, że postanowienie jest nieprawomocne, a więc nie jest ostatecznie wiadomo, czy nabywca zostanie za takiego uznany i czy wykonał już warunki licytacyjne.
Można zatem spróbować nakłonić wierzyciela do złożenia wniosku o umorzenie, jeżeli nabywca nie będzie bardzo protestował, może się udać w ten sposób wybrnąć z kłopotów. Pan jako dłużnik nie ma żadnego ruchu w tej sytuacji, natomiast na wniosek wierzyciela może się ta „operacja” Panu udać.
Niczego innego poza wnioskiem wierzyciela nie można już zrobić, jedynie liczyć na to, że nabywca nie zapłaci reszty ceny, a więc nie wykona warunków licytacyjnych.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
