• Data: 2025-01-16 Autor: Artykuł Partnera
Alimenty umożliwiają pokrycie podstawowych kosztów utrzymania niepełnoletniego dziecka. Obowiązek ich wypłacania spoczywa na rodzicach i jest regulowany przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z obowiązującym prawem alimenty mogą przysługiwać również dzieciom dorosłym. Rodzic może wystąpić do sądu z pozwem o zniesienie alimentów na pełnoletnie dziecko jeśli uzna, że podstawa do ich wypłacania przestała istnieć. W niektórych przypadkach alimenty na dziecko mogą być przyznane dożywotnio.
Zgodnie z art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie osiągnęło jeszcze zdolności do samodzielnego utrzymania się. Alimenty mają na celu zapewnienie dziecku środków na pokrycie jego usprawiedliwionych potrzeb, takich jak wyżywienie, zakwaterowanie, ubrania, edukacja oraz opieka medyczna.
Świadczenia alimentacyjne mogą być realizowane zarówno w postaci regularnych płatności pieniężnych, jak i poprzez bezpośrednie wsparcie, takie jak pokrywanie kosztów nauki dziecka czy zapewnienie mu codziennej opieki. Obowiązek ten może zostać ustanowiony na podstawie dobrowolnej umowy między rodzicami lub w wyniku orzeczenia sądowego.
Co do zasady obowiązek alimentacyjny trwa do momentu ukończenia przez dziecko pełnoletności, czyli ukończy 18 lat. Istnieją jednak wyjątki od tej reguły. Przykładem może być sytuacja, w której dziecko uzyskuje pełnoletniość wcześniej, na przykład poprzez zawarcie związku małżeńskiego. W niektórych sytuacjach obowiązek alimentacyjny może zostać przedłużony nawet do ukończenia przez dziecko 26. roku życia. Ma to miejsce, gdy dziecko podejmuje działania mające na celu zdobycie kwalifikacji zawodowych niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie określa jednoznacznej granicy czasowej dla zakończenia obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci. Czas trwania obowiązku alimentacyjnego różni się w zależności od sytuacji konkretnej rodziny.
W określonych sytuacjach osoby zobowiązane do płacenia alimentów nie muszą już tego robić. Najczęściej dotyczy to przypadków, gdy dziecko osiąga pełną zdolność do samodzielnego utrzymania się. Oznacza to, że dziecko osiąga stabilne dochody z pracy i jest w stanie samodzielnie zaspokajać swoje potrzeby. Obowiązek płacenia alimentów ustaje również gdy dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie jego potrzeb życiowych.
Rodzic ma prawo przestać płacić alimenty na pełnoletnie dziecko, jeśli nie podejmuje ono działań zmierzających do usamodzielnienia się. Przykładem takiej sytuacji może być przerwanie nauki bez uzasadnionego powodu lub brak chęci do podjęcia pracy. Dodatkowo, w przypadku, gdy rodzic płacący alimenty na dorosłe dziecko znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej uniemożliwiającej dalsze regulowanie świadczeń, może złożyć wniosek do sądu o ich zmniejszenie lub uchylenie.
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletniego dziecka kontynuującego naukę w trybie zaocznym nie wygasa. Studiowanie w trybie zaocznym nie jest samo w sobie wystarczającym powodem do uchylenia obowiązku alimentacyjnego przez rodzica. Choć taki tryb kształcenia może sugerować, że dziecko ma możliwość podjęcia pracy w dni powszednie, należy pamiętać, że nauka wymaga również czasu na przygotowanie do zajęć czy pozyskiwanie niezbędnych materiałów. Oprócz obowiązków stricte edukacyjnych dziecko powinno mieć szansę uczestniczyć w aktywnościach wspierających jego rozwój osobisty, takich jak uprawianie sportu czy budowanie relacji społecznych. Brak wsparcia finansowego w tym okresie mógłby negatywnie wpłynąć na jego rozwój i możliwości samorealizacji.
Obowiązek alimentacyjny rodziców może trwać znacznie dłużej niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności, szczególnie w sytuacji, gdy dziecko choruje lub jest niepełnosprawne. Kluczowym warunkiem ustania tego obowiązku jest możliwość samodzielnego utrzymania się przez dziecko, czyli uzyskiwania dochodów wystarczających na pokrycie podstawowych kosztów życia.
Jeżeli dziecko ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie podjąć pracy przynoszącej wystarczające dochody, obowiązek alimentacyjny może obowiązywać, nawet przez całe życie dziecka. W takich przypadkach sąd, rozpatrując wniosek o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, bierze pod uwagę stan zdrowia dziecka oraz jego rzeczywistą zdolność do podjęcia jakiejkolwiek pracy, także dorywczej.
Nawet jeśli dziecko może podjąć pracę przynoszącą jedynie niewielkie dochody, sąd może zdecydować o utrzymaniu obowiązku alimentacyjnego, uznając, że uzyskiwane środki są niewystarczające do pokrycia kosztów utrzymania. Decyzja o zakończeniu obowiązku alimentacyjnego zawsze zależy od indywidualnych okoliczności i wymaga analizy zarówno sytuacji dziecka, jak i możliwości finansowych rodzica. W takich przypadkach sąd kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka oraz jego rzeczywistymi potrzebami.
Sporządzenie wniosku o uchylenie obowiązku alimentacyjnego na pełnoletnie dziecko wymaga spełnienia określonych wymogów formalnych. Pozew powinien być skierowany do sądu rodzinnego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do otrzymywania alimentów. W dokumencie należy precyzyjnie oznaczyć sąd oraz strony postępowania, podając imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, a w przypadku powoda dodatkowo numer PESEL.
W pozwie należy wskazać wartość przedmiotu sporu, którą stanowi roczna suma uiszczonych alimentów (miesięczna kwota alimentów pomnożona przez 12). Istotne jest również oznaczenie pisma, czyli wyraźne wskazanie, że jest to Pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. W treści wniosku należy jednoznacznie określić żądanie uchylenia obowiązku alimentacyjnego wraz ze wskazaniem daty, od której ma nastąpić zniesienie alimentów. Pozew musi zawierać uzasadnienie oparte na faktach potwierdzających zasadność uchylenia obowiązku alimentacyjnego.
W uzasadnieniu wniosku należy przytoczyć dowody wskazujące na zmiany w sytuacji dziecka, takie jak możliwość samodzielnego utrzymania się, podjęcie pracy lub ukończenie edukacji. W końcowej części pozwu konieczne jest złożenie własnoręcznego podpisu przez powoda oraz wyszczególnienie załączników, w tym wyroku zasądzającego alimenty, odpisu aktu urodzenia dziecka oraz innych dokumentów potwierdzających argumentację zawartą w pozwie. Pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego podlega opłacie sądowej.
Sprawami z zakresu prawa rodzinnego zajmuje się adwokat Łódź. Adwokat świadczy profesjonalną pomoc w sprawach dotyczących alimentów, rozwodów, separacji, podziału majątku wspólnego, władzy rodzicielskiej, ustalania kontaktów z dziećmi oraz wielu innych. Klienci kancelarii adwokackiej mogą liczyć na kompleksową wsparcie, w tym doradztwo prawne, przygotowanie pism procesowych oraz reprezentację w postępowaniach sądowych na każdym etapie sprawy.
Obowiązek alimentacyjny rodziców trwa do momentu uzyskania przez dzieci pełnoletności. Jednak alimenty mogą być wypłacane także dzieciom pełnoletnim jeśli nie są one jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Rodzice, którzy chcą uchylić obowiązek alimentacyjny, muszą wykazać przed sądem, że dziecko osiągnęło możność samodzielnego utrzymania się, co oznacza zdolność do pokrywania kosztów życia z własnych dochodów lub posiadanego majątku. Decyzja o uchyleniu alimentów zależy od indywidualnych okoliczności, a sąd analizuje zarówno potrzeby dziecka, jak i sytuację finansową rodziców.
Zapytaj prawnika
.jpg "Zajęcie komornicze samochodu mimo spłaty długu – czy to zgodne z prawem?")